Tè-de-colo
Coris monspeliensis
Primulaceae
Àutri noum : Tè-rouge-di-colo, Tè-dei-colo.
Nom en français : Coris de Montpellier.
Descripcioun :Lou tè-de-colo es uno pichoto planto lignouso que trachis dins la garrigo e peréu en ribo de mar. Fai d'inflourejado di flour roso. Li ramo rebalon souvènt au sòu, pièi se dreisson. Li fueio soun primo de 3 à 12 mm de loungour.
Usanço :Coume soun noum lou dis, es uno planto que pòu servi de tè, valènt-à-dire qu'a pulèu bon goust en tisano, mai qu'èi pas gaire vertuouso. Pòu pamens servi pèr gari li plago e li macaduro (vulneràri).
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 3 à 30 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Coris
Famiho : Primulaceae
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 6 à 8 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Abriéu à Juliet
Liò : Garrigo
- Mar
- Tepiero roucaiouso
- Colo
Estànci : Mesoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano
Ref. sc. : Coris monspeliensis L., 1753
Féuve
Pteridium aquilinum
Dennstaedtiadaceae Pteridaceae
Autre noum : Féuse.
Noms en français : Fougère-aigle, Grande Fougère.
Descripcioun :Lou féuve (m) es uno planto coumuno dins li bos clar e umide sus siliço. Trachis en group bonodi soun rizoumo e fai de gràndi foundo duro en triangle. Si soro soun recampado dessouto, sus li bord di pinulo. Li jóuini foundo soun tipicamen en crosso.
Usanço :Es uno planto proun empouisounanto que caup de l'aquilido (cancerogèno), de la tiaminaso (adus un manco de vitamino B1) e de deriva dóu cianure (mourtau). Èi pèr acò qu'èi jamai estado manjado au nostre. Li rizoumo cue e li jóuini crosso soun pamens manjado, après li bon adoubamen, dins d'ùni pais dóu mounde qu'es uno planto cousmoupoulito. Èi dicho depurativo mai èi pas counseia de se n'en servi. Pamens poudès adouba d'aigo de sueio contro la tavaniho.
Port : Grando erbo
Taio : 30 à 200 cm
Fueio : Foundo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pteridium
Famiho : Dennstaedtiadaceae
Famiho classico : Pteridaceae
Ordre : Polypodiales
Coulour de la flour :
Ges de flour
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Ges de flour
Flourido :
Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Champino
- Bos clar
- Ermas
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Cousmoupoulito
Ref. sc. : Pteridium aquilinum (L.) Kuhn, 1879